1. TRIBUTU ARLOKO EZ ZILEGITASUNAK: EZ-ZILEGI PENAL ETA EZ-ZILEGI ADMINISTRATIBOAK
Tributu-arauen bortxaketa edo urraketak, beste edozein arau juridikoen antzera, tributu ez-zilegi bat burutzea suposatzen du. Ez-zilegi horrek urraketa administratiboa edo delitu izaera izango du, ordenamendu juridikoak ezartzen duenaren arabera. Legegintza-politikako arrazoien arabera, kasu bakoitzean urraketa edo delitu bezala zigortzea erabakitzen da, arauak babestutako interesaren garrantziaren arabera. Ez-zilegi batzuk kode penalean aurrikusten dira, balorazio politiko eta soziala kontutan edukiaz larritasun berezia esleitzen zaielako. Kode Penalean ez daudenak urraketa administratiboak izango dira, kaltetutako ondasun juridikoek garrantzia gutxiago dutelako.
1.1. Delitua eta urraketa bereizteko irizpideak
- Zehapenak edo santzioak ezartzen dituen organoaren izaera.
Urraketa administratiboak direnean, organo administratiboak izango dira hauek zehatzeko eskudunak. Delituen kasuan, aldiz, epaileak.
- Zehapenaren izaera
Administrazioak ezin dezake askatasun-gabetzea suposatzen duen zehapenik ezarri, Konstituzioaren arabera. Ez-zilegi penalean, aldiz, gartzela zigorra ezar daiteke, hura ezartzen duena epailea da-eta.
- Zehapenak ezartzen diren prozedimendu ezberdintasuna
Urraketei dagozkien zehapenak prozedimendu tributario batean ezartzen dira. Delituei dagozkien zehapenak, aldiz, prozedura judizial batean.
Hala ere, kontutan hartu behar da, Auzitegi Konstituzionalak dioenaren arabera, prozedura tributarioan printzipio penalak aplikagarriak direla, zenbait ñabardurekin bada ere (errugabetasun presuntzioa, proportziozkotasun printzipioa, atzeraeraginkortasun eza...).
Konstituzioaren 25. artikuluaren arabera, ezin da inor kondenatu edo zigortua izan, ekintza zein omisioagatik, hura burutzeko unean delitu, falta edo urraketa administratibo ez bada une hartan indarrean dagoen legediaren arabera. Delituen kasuan, Lege Organikoaren erreserba dago. Aldiz, urraketa administratiboen kasuan, nahikoa da bai urraketa bai horri dagokion zehapena lege arruntaren bidez zehaztea.
2.2. "Non bis in idem"
Printzipio honek bi ondorio ditu:
- Ezin dela pertsona batek burutzen duen egintza edo omisioagatik bi aldiz zehatua (zigortua) izan, hau da, administratiboki eta penalki aldi berean, portaera hori bi aldiz zigortuko balitz, Estatuaren ius puniendi-aren (zigortzeko ahalmenaren) errepikapena gertatuko litzatekeelako.
- TFAO 77.6 artikuluaren arabera, tributu-administrazioaren ustez herri-ogasunaren aurkako delituak izan daitezkeen urraketak ematen direnean, administrazioak arazoa jurisdikzio eskudunera igorriko du, eta jardunbide administratiboa alde batera utziko du, agente judizialak epai irmoa eman, jarduketak lardetsi nahiz artxibatu, edo ministerio fiskalak espedientea itzuli bitartean.
2.3. Atzeraeraginkortasuna eta atzeraeraginkortasun eza
Legezkotasun printzipioaren arabera, ez-zilegi bat zigortua izateko, hura burutu zenean indarean zegoen lege batek jaso behar zuen. Legezkotasun printzipioaz hitz egitean, legea hertsiki interpretatu behar dugu, nahiz eta garapena agian beste arauen bidez egin ahal izango den.
Atzeraeraginkortasun ezak, aldiz, portaera bati hura gertatu zen unean indarrean ez zegoen arau bat aplikagarria ez izatea suposatzen du. Honen arrazoia da Tributu-Zuzenbide Zehatzaileak, Zuzenbidearen beste adar guztiek bezala, segurtasun bat bermatu eta lortu egin behar duela; zergadunek (balizko urratzaileek) momentu guztietan jakin behar dute zein portaera diren urraketak, eta hauek burutzearen ondorioak. Printzipio hau muga da botere legegilearentzat zein administrazioarentzat. Printzipio hau K. 9.3 artikuluan agertzen da, esaten duenean Konstituzioak bermatu egiten duela (besteak beste) eskubide indibidualen aurkakoak diren xedapen zehatzaileen atzeraeraginkortasun eza.
Konstituzioaren 9.3 art.: "La Constitución garantiza el principio de legalidad, la jerarquía normativa, la publicidad de las normas, la irretroactividad de las disposiciones sancionadoras no favorables o restrictivas de derechos individuales, la seguridad jurídica, la responsabilidad y la interdicción de la arbitrariedad de los poderes públicos"
Artikulu honen interpretazioa eginez, bi jarrera daude atzeraeraginkortasunari dagokionez:
* Doktrinaren gehiengoaren arabera, a sensu contrario ulertu daiteke K. 9.3 artikuluak atzeraeraginkortasuna baimentzen duela arau zehatzaileetan (baldin eta arau berria onuragarriagoa bada)
* Doktrinaren gutxiengo baten arabera, K. 9.3 artikuluan ez denez espreski atzeraeraginkortasuna jasotzen, horrke ez luke oinarri legalik edukiko
Hala ere, esan behar da Zergadunaren Eskubide eta Bermeei buruzko Legeak 4.3 artikuluan atzeraeraginkortasunaren aukera jasotzen duela. Beraz, noiz baimentzen da arau zehatzaileen atzeraeraginkortasuna? Subjektu urratzailearentzat arau zehatzaile berriaren aplikazioa onuragarria gertatzen zaionean. Adibidez, demagun zergadun batek urraketa bat burutzen duela, une horretan 3.000 euroko isunarekin zigortua dagoena; hurrengo hilabetean arau berria sortzen bada esanez urraketa horri dagokion isuna 2.000 eurokoa izango dela bakarrik, arau berri hau aplikatuko zaio, atzeraeraginkortasunez, onuragarriagoa zaiolako.
3. TRIBUTU-URRAKETA. KONTZEPTUA
TFAO 77.3 artikuluan kontzeptua agertzen da: Foru-arauek tipifikatu eta zigortutako ekintzak eta omisioak dira tributu-urraketak. Tributu urraketak zigorgarriak dira axolagabekeria soila denean ere. Beraz, tributu-urraketak tributu-odenamenduaren ez-betetzeak dira.
3.1. Tributu-urraketaren elementu egituratzaileak
- Akzioa edo omisioa
Urraketak bi eratara burutu daitezke: akzioz (egiteaz) edo omisioz (ez-egiteaz), hau da, jokabide positibo edo negatibo baten bidez. Akzioz (egitez) burutuko da debekatutako egintza bat dagoenean, zerbait egiten denean, hau da, portaera positiboa dagoenean. Omisioz (ez-egitez) burutuko da egiteko, betebehar edo obligazio bat dagoenean, eta hura egiten edo betetzen ez denean (adibidez, aitorpena ez aurkeztea). Tributu-eremuko urraketa gehienak omisioz burutzen dira, tributu-eremuan dauden arau gehienek zerbait egiteko agintzen dutelako, portaera jakinak debekatu beharrean.
- Tipifikazioa
Zuzenbide-kontrakotasunezko izaera duten akzio edo omisioak urraketak izateko arau batean aurrikusirik egon behar dira. Urraketa zein zehapena arau batek zehaztu beharko ditu, legeak hain zuzen. Lege arrunta izango da urraketa eta zehapenen funtsezko elementuak jasoko dituena, eta erregelamenduak hura garatu ahal izango du.
Tipifikazioaren ondorioetako bat izango da urraketa eta zehapenak arautzen dituzten arauen atzeraeraginkortasun eza (salbuespena: arau berria onuragarria bada).
- Zuzenbide-kontrakotasuna (antijuridicidad)
Zer esanahi du Zuzenbide-kontrakotasunak? Portaera, akzio edo omisio bat urraketa bezala tipifikatua izateko arau batek esaten duena bortxatzea. Hau da, urraketa bezala tipifikatutako omiso edo akzioak arau baten aurka joan behar dira, akzio edo omisio batek legea urratu behar du. Urraketa suposatzen duen akzio edo omisioak ordenamendu juridikoak babesten dituen zenbait eskubide edo ondasun kaltetzea suposatzen du. Horregatik, urratzaileak jasan beharko ditu urraketari esleitzen zaizkion zehapenak.
Hala ere, zenbait kasutan ordenamenduak honela aurrikusten duelako, urraketaren ondorioz sor daitezkeen erantzukizunak ez dira ematen. Honela, TFAO 77.4 artikuluak zera dio: foru-arauek tipifikatutako ekintzek edo omisioek ez dute erantzukizunik izango ondoko suposamenduetan (kasu honetan, doktrinak dio ez dela isuna barkatzen; aitzitik, ez da urraketa burutu):
+ Zerga-gaietan jarduteko ahalmenik ez dutenek egiten dituztenean. Adibidez, adin txikikoak (ezgaituak orokorrean). Erantzulea ordezkoa izango da.
+ Ezinbesteko kasua ematen denean. Adibidez, demagun agiri guztiak sutean galdu direla; edota aitorpena egiteko azken egunean, bankurako bidean, lurrikara gertatzea, eta aitorpena egin ezin izatea (kasu honetan arazoa izango da aitorpena egitera zihoala frogatzea).
+ Urraketak erabaki kolektibo batetik datozenean, hura onartu zenean bere botua salbuetsi edo bilerara joan ez ziren haientzat (hau gehienbat sozietateetan ematen da).
+ Zerga-obligazio eta eginbeharrak betetzeko beharrezko diligentzia jarri denean. Behar den diligentzia jarri dela ulertuko da bereziki (ez du esanahi bakarrik kasu honetan izan daitekeenik) zergadunak aitorpen egiazkoa eta osoa aurkeztu duenean, eta hala behar izanez gero autolikidazioa egin duenean arauaren arrazoizko interpretazioan oinarrituz; kasu hau emango da araua gaizki interpretatu bada, beti ere arrazoizko interpretazioa eginez (hau da, ogasunak egiten duen arauaren interpretazioarekin bat ez datorrenean, baina hala ere zentzuzko interpretazioa bada). Aplikatuko den interpretazioa ogasunarena izango da, baina ez da urraketatzat hartuko.
Arazo hau eman ohi da arau berria sortzen denean, horren inguruko jurisprudentziarik oraindik ez dagoelako, ezta ezagutza orokorrik ere. Adibidez, hau asko eman zen BEZ-a sortu zenean, erabat berria izanik inork ez zekielako nola aplikatzen zen, eta konfusio asko eragiten zituelako. Hau ematen da ere gai konplexu edo korapilatsu baten aurrean gaudenean, baita gai bati buruz arau asko daudenean, epaitegien epaiak kontrajarriak direnean...
Beraz, pertsona batek arauaren arrazoizko interpretazio batean oinarrituz postura bat defenditzen badu, eta ogasunak geroago arrezagutzen badu pertsona horrek mantentzen zuen interpretazioa arrazoizkoa zela, ezin izango da administrazioaren eta pertsona horren irizpideak okerrak edo zuzenak direla esan, arauak berak jokoa ematen duelako interpretazio bat baino gehiago egoteko, eta biak zuzenak izan daitezke.
Kasu hauetan guztietan (Zuzenbidezko errorea, error de Derecho, isunik ez ezartzeko errore hau gaindiezina izan beharko da, urraketak axolagabekeriaz burutu daitezkeelako
+ Ogasun-administrazioari eginiko kontsulten erantzunari jarraituz, buruturiko urraketen kasua. Demagun zergadun batek zalantza duela, eta ez daki egitate bat aitortu behar duen edo ez. Ogasunari kontsultatzen dio, eta honek erantzuten dio. Zergadunak erantzun hori jarraitzen du, baina handik urtebetera ogasunak irizia aldatzen du, esanez erantzuna okerra zela. Gaizki egindako aitorpen honengatik isuna ordaindu beharko balitz, honek segurtasun juridikoa urratuko luke; horregatik, ogasunak zorra eskatu ahal izango du, baina ez isuna ezarri.
+ Errore edo oker aritmetikoa. Honi egitatezko errorea deitzen zaio, hau da, arau baten interpretazioari buruzko erroreak ez direnak.
- Erruduntasuna
Erantzukizun subjektiboa duen sistema zehatzaile batean gaude. Honek suposatzen du urraketa burutu den edo ez jakiteko elementu subjektiboa kontutan hartu behar dela. Honela, erruduntasunaren ukanbeharrak subjektu urratzailearen asmoa edo intentzioa kontutan edukitzea galdatzen du. Erantzukizun objektiboko sistema batean bagina, ez litzateke elementu subjektiborik kontutan eduki beharko, urraketaren elementu objektiboarekin nahikoa litzateke urraketa bat burutu dela esateko. Elementu subjektiboa bi eratakoa izan daiteke:
+ Dolua. Subjektu urratzaileak uneoro daki urraketa bat burutzen ari dela. Hau da, bi elementu ematen dira: kontzientzia, eta nahia (ezagutza eta borondatea)-
+ Axolagabekeria. Aurrikusgarria den emaitza antijuridiko bat sahiesteko behar diren neurriak hartzen ez direnean. Adibideak: epea kontutan ez hartzea.
4. URRAKETA MOTAK 4.1. Urraketa astunak edo larriak
- Erregelamenduzko epearen barruan zerga-zor osoa edo horren zati bat ez ordaintzea (TFAO 79. artikulua)
Honek bi salbuespen izango ditu: TFAO 61. artikuluan jasotakoaren arabera erregularizatzen bada, edo TFAO 127. artikuluan ezarritakoa aplikatzea bidezkoa bada.
TFAO 61. artikuluaren arabera, zerga-zorra ordaintzeko erregelamenduzko epe bat egonik, epe horretan ez bazaio Ogasunari ordaindu beharrekoa ordaintzen, eta ogasunak jakinarazpenik egin gabe zergadunak ordaintzen badu (epez kanpo, baina borondatez), ez da zehapenik ezarriko. Ordainduko dira tributu-kuota, berandutza interesak, eta errekarguak, baina ez isuna.
TFAO 127. artikuluak bi kasu aipatzen ditu:
+ Ogasunak likidatutako zerga-zorrak, zenbait zergetan gertatzen dena. Adibidez, Iharduera Ekonomikoen gaineko Zergan (Impuesto de Actividades Económicas, IAE), iharduera ekonomiko bati alta ematen dionak ogasunari hainbat datu emango dizkio (burutuko duen iharduera, establezimenduaren ezaugarriak...), eta horien arabera ogasunak kalkulatuko du zenbat ordaindu beharko duen. Ogasunak likidazioa bidaliko dio, eta zergadunak epe batean ordaintzen ez badu, zehapena jarri beharrean, zuzenean prozedura exekutiboa hasiko du (kuota gehi errekarguak kobratuz).
+ Aitorpena aurkezten bada baina diru-sarrerarik egin gabe, ez da zehapenik ezarriko (premiamendu prozedura hasiko da, eta kuota gehi errekarguak ordaindu beharko dira)
- Zega-administrazioak autolikidazio bidezkoak ez diren zergak likidatzeko behar dituen aitorpenak edo datuak ez aurkeztea, Zerga-administrazioak aurrez eskatuta epez kanpo aurkeztea edo osatu gabe nahiz oker aurkeztea
Adibidez, Iharduera Ekonomikoaren gaineko Zergan, administrazioari esatea martxan jarri behar den bulegoak hainbat metro karratu dituela, eta bulegoaren benetako tamaina bestelakoa izatea.
- Zerga-onura (onura fiskalak), salbuespenak edo zerga-arinketak (desgravaciones) bidegabeko lortu edo jasotzea eta gozatzea
- Gardentasun fiskalaren erregimenaren menpeko enpresen kasuan, bazkideei Oinarri Zergagarri eta kopuru okerrak esleitzea
4.2. Urraketa bakunak edo sinpleak
Urraketa bakunak TFAO 78. artikuluan jasotzen dira: Urraketa bakuna izango da edozein pertsonari, subjektu pasiboa izan ala ez, eskatutako zerga-obligazioa edo eginbeharra zergen kudeaketa dela-eta ez betetzea, baldin eta urraketa larria ez bada eta zigorraren elementu mailakatzailea ez bada.
Hau da, portaera batek urraketa larri baten tipoaren elementuak biltzen baditu, urraketa larria izango da; bestalde, portaera bat urraketa larri baten elementu mailakatzailea bezala kalifikatu ahal bada, ez da urraketa sinplea bezala zigortuko, urraketa larriaren elementu mailakatzailea bezala baizik.
Normalean urraketa bakunak betebehar formalen ez-betetzeak izan ohi dira. Honela, urraketa bakunen definizioa izango litzateke astunak ez diren beste urraketa guztiak; hau da, urraketa bakunen zehaztapenerako definizio negatiboa erabiltzen da. Dena den, TFAO 78. artikuluak zerrenda bat jasotzen du, garrantzitsuenak honakoak direlarik:
- Aitorpen faltsuak, okerrak edo osatugabeak aurkeztea, edo aitorpenik ez aurkeztea
- Eman beharreko informazio edo daturik ez aurkeztea
- Obligazio kontableak ez betetzea
- Identifikazio fiskalerako zenbakia ez erabiltzea
- Administrazioaren iharduera oztopatzea, kudeaketa, ikuskapen edo bilketa mailan
Zergatik esaten da ez-betetze formalaren aurrean gaudela? Betebehar materiala da zerga-zorra ez ordaintzea; urraketa larrietan beti dirua dago tartean, beti du zerikusia zerga-zorrarekin. Urrraketa sinpleekin, aldiz, dirua ez da zuzenki agertzen, betebehar formalak daude jokoan.
5. ZERGA-URRAKETEN ZEHAPENAK
Zerga-urraketei zehapen batzuk esleitzen zaizkie. Zehapen hauek bi motatakoak izan daitezke: diruzko zehapenak, eta diruzkoak ez direnak.
5.1. Diruzkoak ez diren zehapenak
- 5 urtez subentzio edo laguntza publikoak lortzeko aukera zein zerga-onurak edo pizgarriak gozatzeko eskubidea galtzea.
- 3 urtez Foru-Administrazioarekin edo beste ente publiko batekin kontratuak egitea debekatzea (pertsona fisikoaren kasuan zaila da hau aplikatzea, Administrazioarekiko kontratuak normalean enpresek sinatzen dituztelako)
- Urtebetez profesio ofizial, enplegu edo kargu publikoan ihardutea esekitzea (suspenditzea). Zehapen hau ezartzeko, urraketa aipaturiko profesio, enplegu edo kargu publikoan bete behar da.
5.2. Diruzko zehapenak
- Isun proportzionala
Ordaindu ez den kuotaren gainean ezartzen da, edota lorturiko onuren gainean. Isun proportzionalak ezartzen dira urraketa astunen kasuan. Zerga-zorra ordaintzen ez denean edo onura fisikalak bidegabeki lortzen direnean, %50etik %150era artekoa izango da. Aitorpenetik kopuru batzuk bidegabeki kentzen edo konpentsatzen badira, oinarri zergagarriaren kasuan %10 izango da, eta kuotaren kasuan %15.
- Isun finkoak
Isun finkoak urraketa bakunei ezartzen zaizkie; honela, legeak berak jasotzen du urraketa bakoitzarengatik zenbat ordaindu beharko den. Adibidez, urraketa bakun bat burutzeagatiko isuna 1.000 - 150.000 pezeta bitartekoa izatea.
6. ZEHAPENAK MAILAKATZEKO IRIZPIDEAK
Aurretik esan bezala, urraketa larrien kasuan, ordaindu gabeko kuotaren %0 eta %150 arteko isuna jarriko da, eta urraketa bakunen kasuan legegileak tarte bat utziko du ere gutxieneko eta gehineko kopuruen artean. Ondoren, tarte horietan isuna zehazki non kokatu erabakitzeko (mailakatzeko), irizpide ezberdinak erabili beharko dira.
Isuna ezartzen denean gutxienekotik hasten da, eta horri isuna mailakatzeko ezarritako irizpideen arabera puntu edo portzentai batzuk gehituko zaizkio. Adibidez, aitorpena ez aurkeztea urraketa bakuna da, eta kasu horretan legeak esaten du urraketa bakuna urraketa larria burutzeko erabili denean, ez dela bakuna zigortuko, aitzitik, larria mailakatzeko erabiliko da; beraz, aitorpena ez aurkeztean eta tributua ez ordaintzean, %50 ordaindu beharko da urraketa larria ez burutzeagatik, eta aitorpena ez aurkezteagatik %10 igoko da (guztira, %60). Mailakatzeko irizpide hauen fundamentua honakoa da: isunak proportziozkoak izan behar dira, eta hauekin doluaren neurria ikusten da. Irizpideak:
- Behin eta berriz zerga-urraketak burutzea (reincidencia). 10-50 puntu bitartean igoko da.
- Zerga-administrazioak ikertzeari aurre egitea, uko egitea, edo oztopoak jartzea
- Urraketa egitean iruzurrez edo bitarteko pertsona baten bidez jokatzea (testaferroa, hombre de paja). Ondorio horietarako ondoko hauek hartuko hartuko dira iruzurrezko bitartekotzat: kontabilitatean gora-behera nabarmenak egotea, eta faktura, frogagiri edo bestelako agiri faltsuak edo faltsutuak erabiltzea.
- Zerga-administrazioari zorra zehazteko behar dituen datuak ezkutatzea, aitorpenak ez aurkeztuz, edo aitorpenak osatu edo zehaztu gabe aurkeztuz, guzti horrekin zorra murriztu nahian (ez da portaera objektiboa, dolua behar da). Kasu honetan %10-%25 bitartean igoko da.
- Betebehar formalak edo derrigorrezko laguntza bere kabuz ez betetzea edo atzeratzea
- Norainoko eragina duten bai zergadunak eman gabe utzi dituen datu, txosten edo aurrekariek, bai orohar betebehar formalak, kontabilitate edo erregistro-betebeharrak, eta zerga-administrazioari laguntza edo informazioa emateko obligazioak ez betetzea.
- Interesatuak ikuskatzaileari bereziki laguntzea zerga-administrazioak nekez lor ditzakeen datuak bere kabuz emanez, baldin eta zorra gehitzea badakarte. Kasu hauetan portzentaia murriztu egiten da.
5. eta 6. irizpideak urraketa bakuna mailakatzeko erabiltzen dira; 4.a larriak mailakatzeko; eta gainontzekoak, bi kasuetarako.
6.1. Zerga-adostasuna
Urraketa larri bat burutzeagatik isuna ezartzen denean, ogasunak aukera ematen du erregularizazioari eta zigor-proposamenari adostasuna ematen zaionean zigorraren %40a murriztea, beti ere gutxieneko isuna %30 izango delarik (ezingo da hortik jaitsi). Ogasunak hau egiten du epaiketara ez iristeko, eta dirua lehenbailehen eskuratu eta arazoa ahazteko.
7. SUBJEKTU URRATZAILEAK
- Subjektu pasiboa, zergadun izan ala ez
- Atxekitzaileak eta kontuan sartzera behartuak (enpresa, bankua...)
- Sozietate nagusia aitorpen finkatuzko erregimenean (2. partzialean aztertuko dugu)
- Gardentasun fiskaleko erregimenean dauden entitateak (2. partzialean aztertuko dugu)
- Zerga-administrazioari informazioa edo lankidetza ematera behartuak daudenak
- Iharduteko ahalmenik ez duten zergapekoen legezko ordezkariak (gurasoak, tutoreak...)
Subjektu urratzaileei dagokienez, urraketa tributarioen eta delitu tributarioen arteko diferentzia honakoa da: urraketa tributarioak sozietateek zein pertsona juridikoek burutu ditzakete ere, baina delituak pertsona fisikoek burutu ditzakete soilik (societas delinquere non potest); beraz, delituen kasuan administratzaileak egin beharko dio aurre zigor penalari.
8. TRIBUTU-URRAKETEN ERANTZUKIZUNAREN AMAITZEA
Hemen ikusiko dugu urraketa burutzeagatiko erantzukizuna noiz amaitzen den, zein kausarengatik:
- Ordainketa
- Konpentsazioa
- Preskripzioa (4 urte)
- Subjektu urratzailearen heriotza. TFAO 88.3 artikuluaren arabera, subjektu urratzailea hildakoan, ordaindu gabe utzi dituen zerga-obligazioak oinordekoei edo legatu-hartzaileei eskualdatuko zaizkie, herentzia eskuratzeko legedia zibilak jasotakoa eragotzi gabe; baina zigorrak ezingo dira inola ere eskualdatu.
- Barkamena. Isun baten barkamena eskatzeko behar da zigor hori irmoa izatea. Eskaera egin behar da, eta ogasunak barkatu ahal izango du zigorra betetzeak produkzioari bete-betean kalte larria badakarkio, edo interes orokorraren kontra badoa (enpresa handien kasuan bakarrik).
9. OGASUN PUBLIKOAREN AURKAKO DELITUAK 9.1. Tributu-iruzur delitua, KP 305
Delitu hau burutzeko dolua behar da. Hiru jokabidez burutu daiteke: tributuen ordainketa ekidinez, atxekipenen ordainketa ekidinez, eta bidegabeki onura fiskalak gozatuz. Delitua izateko, beti ere iruzurturiko kopurua 15.000.000 pezeta baino handiagoa izan behar da (90.000 euro inguru). Subjektu aktiboa edozein pertsona fisikoa izan daiteke, eta subjektu pasiboa edozein erakunde publikoa.
Zigorra 1-4 urte bitarteko presoaldia eta iruzurturikoaren seikoitza izango da. Zehapen hauek goiko graduan ezarriko dira bi suposamenduetan: hirugarren pertsonak erabiltzen direnean, eta iruzurturikoaren garrantzia berezia denean, bai kopuru aldetik bai organizazio aldetik.
Iruzurturiko kopurua epaitegiek zehaztu beharko dute, eta horretarako ez daude administrazioak eginiko kalkuluengatik lotetsiak. Iruzurturiko kopurua tributu-zorra izango da.
9.2. Delitu kontablea, KP 310
Suposamenduak hauek dira: oinarri zergagarria zuzeneko zenbatespena jarraituz zehazten denean kontabilitaterik ez eramatea, kontabilitate bikoitza eramatea, eta zenbait eragiketa kontutan ez edukitzea edo gezurrezko eragiketak anotatzea. Kasu honetan, beharrezkoa izango da omisio edo faltsukeria 30.000.000 pezeta baino gehiagokoa izatea (180.000 euro inguru).